3. odcinek "Opowieści arabskich Jana Natkańskiego" zabierze nas, na tereny współczesnego Iraku, gdzie narodziła się najstarsza cywilizacja. Zawdzięczamy jej: pismo klinowe, kalendarz księżycowy, koncepcję raju i epos „Gilgamesz”, ale przodkowie współczesnych Irakijczyków wymyślili też wbijanie na pal i wyjątkowo bestialskie metody mszczenia się na wrogu. W historii Iraku od Mezopotamii po traktat Sykes Picot z 1916 roku - w którym Wielka Brytania wraz z Francją dokonały podziału Bliskiego Wschodu - piękno przeplata się z okrucieństwem. Prowadzi: Agata Kasprolewicz Gość: Jan Natkański Realizuje: Kris Wawrzak

Mija tydzień od ofensywy Hamasu na Izrael. Izrael kontynuuje oblężenie Strefy Gazy i powołuje rząd jedności narodowej. Liczba zabitych i rannych w Gazie nieustannie rośnie. Izrael odwiedzają przedstawiciele Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej. W Europie marsze poparcia zarówno proizraelskie, jak i proarabskie. Komu zależy na pokoju, a komu na wojnie? I co oznacza poparcie dla Izraela, a co dla Palestyny? Polska daje schronienie wielu uciekinierom z Białorusi i członkom tamtejszej opozycji. Nie wszyscy przeciwnicy Aleksandra Łukaszenki jednoczą się jednak pod wspólnym sztandarem. Dlaczego różnym nurtom opozycji białoruskiej nie udaje się porozumieć? Rząd Stanów Zjednoczonych rozpoczyna akcję deportowania Wenezuelczyków, którzy od sierpnia przekroczyli nielegalnie południową granicę USA z Meksykiem. Kryzys migracyjny za oceanem znów wymyka się spod kontroli. Kto jest temu winny? W Australii historyczne referendum w sprawie wpisania Aborygenów i mieszkańców Wysp Cieśniny Torresa do konstytucji. To głosowanie może zdefiniować przyszłość Australii na następne dziesięciolecia. Dlaczego jest takie ważne? Prowadzenie: Adrian Bąk Wydawca: Marcin Pośpiech Realizacja: Kris Wawrzak Rozkład jazdy:  (1:59) Marek Matusiak i Łukasz Fyderek o konflikcie w Strefie Gazy (44:54) Andrzej Kohut o deportacji Wenezuelczyków (1:06:36) Bartosz Panek o białoruskiej opozycji (1:23:16) Podziękowania (1:28:43) Jarosław Błaszczak o historycznym referendum w Australii (1:49:37) Do usłyszenia

Izrael odbija utracone w wyniku ataku Hamasu terytoria na południu kraju i w odwecie przeprowadza całkowite oblężenie Strefy Gazy. W wyniku blokady Gaza traci dostęp do pożywienia, wody czy prądu. Wciąż trwają potężne naloty sił izraelskich na ten obszar. Przy granicy ze Strefą Gazy koncentrowane są izraelskie wojska, spodziewana jest ofensywa lądowa. Izraelczycy wciąż odkrywają ciała ofiar ofensywy Hamasu. Hamas zapowiada, że będzie zabijał zakładników, jeśli Izrael nie przestanie uderzać na cele cywilne w Gazie. Liczba zabitych po obydwu stronach sięga już dwóch tysięcy osób i ciągle rośnie. Co dalej ze Strefą Gazy? Czy obszarowi grozi katastrofa humanitarna? Czy atak Hamasu i odwet Izraela ściągną na Bliski Wschód kolejną wielką wojnę? Goście: Jarosław Kociszewski, Rula Shadeed, Laurence Weinbaum Prowadzenie: Adrian Bąk Wydawca: Marcin Pośpiech Realizator: Kris Wawrzak

W 2. odcinku "Opowieści arabskich Jana Natkańskiego" porozmawiamy, o tym kim są współcześni Arabowie? Na czym polega arabską tożsamość, skoro współczesnych Arabów dzieli niemal wszystko?  Czy zdefiniowanie arabskości przy tak ogromnym podziałach w świecie arabskim jest w ogóle możliwe? Kim byli pionierzy myśli panarabskiej i dlaczego marzenia o arabskiej jedności pozostają do dziś mrzonką? Prowadzi: Agata Kasprolewicz Gość: Jan Natkański Realizuje: Kris Wawrzak

Tam miało miejsce jedno z najbardziej spektakularnych wydarzeń w XX-wiecznej historii Europy. Tam nastąpiło przemienienie Niemiec w Polskę, bo najpierw zniknęły miliony Niemców, a potem pojawiły się miliony Polaków. Rok 1945 Zbigniew Rokita nazywa „ósmym cudem świata”, a tzw. ziemie odzyskane - Odrzanią. Taki też tytuł nosi jego nowa książka, o której porozmawiamy z autorem w nieprzypadkowym miejscu. Odwiedzimy też Odrzanię, a dokładnie wyspę Wolin… W październikowym literackim Raporcie opowiemy też o nowej książce Rebecci Makkai, autorki głośnej powieści „Wierzyliśmy jak nikt”. "Mam do pana kilka pytań" to kryminał, jednak wychodzący poza ramy gatunku, bo od pytania: „kto zabił” ważniejsze jest pytanie o naturę pamięci, prawdy i sprawiedliwości. Goście: Zbigniew Rokita Piotr Oleksy Janusz Oleksy Artur Kubasik Marek Sznura Rebecca Makkai Rozkład jazdy: (2:21) Rozmowa ze Zbigniewem Rokitą (48:42) Reportaż z Wolina (1:12:49) Podziękowania (1:18:04) Rozmowa z Rebeccą Makkai (1:34:31) Do usłyszenia

Radykalne palestyńskie ugrupowanie Hamas dokonało zmasowanego ataku na Izrael. Uzbrojeni bojownicy przedostali się na terytorium Izraela od strony Strefy Gazy, do miast i kibuców, zabili setki cywilów i wzięli wielu zakładników. Izrael ogłosił stan wojny, wciąż odbija utracone terytoria i przeprowadza krwawą akcję odwetową na Strefę Gazy. Co stoi za największym tego typu atakiem w historii Hamasu i jedną z największych klęsk w historii Izraela? O co chodzi Palestyńczykom? I jak to się stało, że Izraelczycy nie przewidzieli tego bezprecedensowego szturmu na ich państwo? O tym wszystkim powiemy w dzisiejszym specjalnym wydaniu Raportu o stanie świata. Goście: Agnieszka Bryc, Laurence Weinbaum Prowadzenie: Adrian BąkAutor materiału: Marcin PośpiechRealizator: Filip Marcinkowski

Prawie wszyscy Ormianie uciekli z Górskiego Karabachu, Azerbejdżan przejmuje pełną kontrolę nad regionem, o który przez ostatnie 30 lat toczono krwawe wojny. Czy dojdzie do wojny w samej Armenii, czy premier tego kraju utrzyma władzę i prozachodni kurs? Jak zachowają się inni gracze w regionie: Rosja, Turcja, Iran i Izrael? W Szwecji znaczący wzrost zabójstw dokonywanych przez gangi. Dlaczego ten kraj nie umie poradzić sobie ze zorganizowaną przestępczością? W Holandii wraca przemoc na trybunach piłkarskich. A może nigdy nie odchodziła? Dzięki sztucznej inteligencji sparaliżowany pacjent odzyskał władzę w rękach i palcach. Czy AI będzie nas ratowała w sytuacjach beznadziejnych? Czy Chiny już wygrały z Zachodem? W programie wywiad z wybitnych politologiem, który twierdzi, że Ameryka nie jest w stanie powstrzymać wzrostu Pekinu.  A także: w co i dlaczego ubierają się politycy? Rozkład jazdy:  (2:00) Krzysztof Strachota o Górskim Karabachu (18:39) Maciej Czarnecki o gangach w Szwecji (38:30) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o ubraniach polityków (44:05) Raport o książkach (49:14) Podziękowania (54:35) Michał Banasiak o holenderskiej przemocy na trybunach (1:11:21) Kishore Mahbubani o gospodarczym wyścigu USA i Chin (1:38:53) Tomasz Rożek o AI w medycynie (2:01:07) Do usłyszenia

Przewodniczący Izby Reprezentantów odwołany po rewolcie kilku Republikanów. Jej lider Matt Gaetz oskarżył Kevina McCarthy’ego o zawarcie porozumienie z prezydentem Bidenem o kontynuowaniu pomocy dla Ukrainy w trakcie negocjacji nad budżetem federalnym. Co dalej z tą pomocą? Trwają również dochodzenia w sprawie majątku Donalda Trumpa, impeachmentu Joe Bidena i zarzutów wobec jego syna Huntera. Ameryka wkracza w sezon przedwyborczy podzielona. Czy jej system wymiaru sprawiedliwości jest wykorzystywany przez polityków? Gość: Mateusz Piotrowski

Skąd wzięli się Arabowie i kim byli przed pojawieniem się islamu? Jaki wpływ na rozwój świata arabskiego miała religia monoteistyczna? Dlaczego Arabowie pamiętają tak dobrze okres krucjat? Czy islam miał swoje oświecenie? Co powiedział Napoleon na widok piramid? I kto narysował granice współczesnego świata arabskiego? Na wszystkie te pytania znajdą Państwo odpowiedzi w 1. odcinku „Opowieści arabskich Jana Natkańskiego”. Prowadzi: Agata Kasprolewicz Gość: Jan Natkański Realizuje: Kris Wawrzak

Nie gaśnie napięcie między Polską a Ukrainą po utrzymaniu przez Warszawę zakazu importu ukraińskiego zboża. Jak ten spór wygląda od strony ukraińskiej? Czy Kijów rzeczywiście postawił na Niemcy jako strategicznego partnera – co sugerują niektóre polskie media? I jak politycy obu krajów wybrną z kłopotów, które sami sprowokowali? Kanada w poważnym konflikcie z Indiami. Czy agenci Delhi zabili na terytorium Kanady Sikha uważanego przez Delhi za terrorystę? W Słowacji wybory powszechne. Czy po raz czwarty premierem kraju zostanie Robert Fico jawnie głoszący hasła prorosyjskie i antyukraińskie? Filipiny i Chiny kłócą się o małe wysepki na Morzu Południowochińskim. Dlaczego Pekin uważa praktycznie cały ten akwen za swoją własność? Meksyk wprowadza embargo na genetycznie modyfikowaną kukurydzę ze Stanów Zjednoczonych. Ochrona kultury i dziedzictwa czy własnego rynku rolnego? Rozkład jazdy:  (2:04) Piotr Pogorzelski o tym, czy Kijów wybrał Niemcy (26:05) Patryk Kugiel o konflikcie Kanady z Indiami (43:37) Utwór Arabski ogień (45:20) Raport - opowieści arabskie Jana Natkańskiego (53:04) Podziękowania (58:51) Adrian Bąk o wyborach na Słowacji (1:13:08) Franciszek Czech o sporze wokół wysepek na Morzu Południowochińskim (1:30:30) Wojciech Ganczarek o meksykańskiej kukurydzy (1:52:25) Do usłyszenia

Niemcy i Francja proponują zasadnicze zmiany w funkcjonowaniu Unii. Raport przygotowany przez ekspertów z obu krajów na zlecenie Parlamentu Europejskiego wzywa do rozszerzenia głosowania większością głosów w większość dziedzin, zwiększenia budżetu Unii i zaostrzenia kar wobec państw łamiących zasady praworządności.  Unia miałaby się składać z czterech stref, w których na zewnątrz twardego centrum znajdowałyby się pozostałe kraje Unii, państwa stowarzyszone i – najbardziej na zewnątrz - reszta krajów Europy.  Czy to recepta na skuteczne rozszerzenie i rozwój Unii, czy też na wojnę starej Europy z jej resztą? I dlaczego Niemcy – do niedawna przeciwne Europie wielu prędkości – dziś chcą realizacji tego pomysłu? Gość: Anna Słojewska

Po zniesieniu przez Unię Europejską embarga na wwóz ukraińskiego zboża do Europy Polska i Węgry utrzymały jednostronne zakazy. Czy spór o zboże jest ilustracją poważnych napięć między Ukrainą i Polską? Z czego ten spór wynika i jak może zostać rozwiązany? Kongres Stanów Zjednoczonych zatwierdza kolejną transzę pomocy dla Ukrainy, ale sondaże pokazują, że Amerykanie są zmęczeni wojną i kwestionują podejście administracji do pomocy Ukrainie. Jak zareaguje Ukraina? Po krótkiej operacji wojskowej Azerbejdżan przejmuje kontrolę nad Górskim Karabachem. Co będzie z tamtejszymi Ormianami i czy rząd Armenii przetrwa kryzys? Iran i Stany Zjednoczone wymieniają więźniów, a Teheran dodatkowo dostaje 6 mld dolarów. Czy wymuszanie okupu jest dobrą polityką państwową? W Libii protesty przeciwko władzom, które nie umiały zapobiec skutkom gwałtownej powodzi. Jak rozdarcie kraju na dwie części wpływa na życie Libijczyków. Mikroskopijne państwo Vanuatu w centrum polityki Chin i Australii. Dlaczego? A także: dlaczego ludzie nadają dzieciom imię Stalin? Albo Hitler? Rozkład jazdy:  (2:00) Wojciech Konończuk o polskim embargo na ukraińskie zboże (34:32) Stasia Budzisz o Górskim Karabachu i Ormianach (57:44) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o kontrowersyjnych imionach (1:03:53) Podziękowania (1:09:33) Adrian Bąk o mikroskopijnym państwie Vanuatu (1:22:58) Łukasz Fyderek o wymianie więźniów między Iranem a USA (1:36:24) Piotr Jaworski o protestach w Libii (1:45:55) Do usłyszenia

Kryzys migracyjny w Europie nabiera coraz większej skali. W Polsce afera wizowa i trwające od miesięcy napięcie na granicy białoruskiej. Na Lampedusie w ciągu kilku dni przybyło ponad dziesięć tysięcy migrantów, głównie młodych mężczyzn z Afryki subsaharyjskiej. Komisja Europejska proponuje plan pomocy dla Włoch. Francja i Niemcy ograniczają przyjmowanie migrantów, rosną w siłę partie jawnie antyimigranckie. Jak i czy w ogóle Europa może poradzić sobie z problemem migracji, jednym z kluczowych wyzwań dla Unii i całego kontynentu? Gość: Maciej Duszczyk

Google oskarżony o utworzenie monopolu na rynku wyszukiwarek internetowych. Sprawa wytoczona firmie przez rząd amerykański może zmienić nie tylko sposób działania giganta technologicznego, ale całego Internetu. Jak w ogóle regulować działania największych firm, które ustalają sposób komunikowania się ludzi w sieci i w zasadniczy sposób wpływają na nasze życie? Czy walka z korporacjami technologicznymi o budżetach większych niż dochody wielu państw podejmowana przez amerykańskie władze albo Unię Europejską ma szanse powodzenia? Stany Zjednoczone nawiązują strategiczne partnerstwo z Wietnamem. Czy Amerykanom uda się przeciągnąć Wietnamczyków na stronę liberalnego Zachodu? Etiopia napełnia wodą zbiornik przy największej zaporze wodnej w Afryce, Wielkiej Tamie Odrodzenia. Co na to Egipt i Sudan?  A Kanał Panamski wysycha. Dlaczego i co to oznacza dla światowego handlu morskiego? A także: Arabia Saudyjska buduje Linię - linearne osiedle mieszkaniowe na pustyni, o długości 170 kilometrów. Po co i co ma z tym wspólnego Polski Instytut Sztuki Filmowej? Rozkład jazdy:  (2:09) Katarzyna Szymielewicz o monopolu Google’a (25:38) Maciej Ryczko o współpracy USA i Wietnamu (52:38) Podziękowania (58:14) Anna Dudzińska o The Line i PISF (1:19:33) Jędrzej Czerep o Wielkiej Tamie Odrodzenia (1:35:16) Tomasz Rożek o wysychającym Kanale Panamskim (1:53:20) Do usłyszenia

Liderzy Rosji i Korei Północnej spotkali się na kosmodromie Wostocznyj, na dalekim wschodzi Rosji. Putin i Kim Dzong Un mieli rozmawiać o broni dla Rosji, żywności oraz technologiach wojskowych i satelitarnych dla Korei. Czy wrogość do Zachodu i status międzynarodowego pariasa to wystarczające powody dla zbliżenia Moskwy i Pjongjangu? I jak Korea Południowa, Chiny i Stany Zjednoczone reagują na zbliżenia Kima i Putina? Gość: Marek Hańderek

Dwie znakomite powieści ukazują się w polskim przekładzie we wrześniu, a my w tym odcinku literackiego Raportu gościmy ich autorów. Pierwszy to Joshua Cohen i jego nagrodzona Pulitzerem „Rodzina Netanjahu. Wspomnienie przelotnego, a w ogólnym rozrachunku zupełnie nieistotnego zdarzenia w historii sławnej familii”. Jak w jednej powieści połączyć slapstickową komedię z akademickim wykładem, a z tego zderzenia wysnuć głęboką refleksję o naturze historii, tożsamości i żydowskiej diasporze? Widzą to tylko najwięksi, a Joshua Cohen niewątpliwie do nich należy. Sebastian Barry – wielokrotnie, także w tym roku – nominowany do Nagrody Bookera irlandzki pisarz w powieści „Tysiąc księżyców” opowiada o losach młodej Indianki, która po rzezi całej swojej rodziny zostaje adoptowana przez dwóch weteranów wojny secesyjnej. To historia o miłości, przemocy, rodzinie i odwadze, a także o irlandzkiej diasporze w połowie XIX wieku. Sebastian Barry buduje zaskakujące analogie między doświadczeniem Irlandczyków uciekających przed głodem do Ameryki a losem rdzennych mieszkańców tej ziemi. Do tego rozmowy z autorami przekładów — Agą Zano i Krzysztofem Cieślikiem, a także fragmenty obu powieści w interpretacji Olgi Sarzyńskiej. Zaprasza: Agata Kasprolewicz Realizacja: Kris Wawrzak Goście: Joshua Cohen Aga Zano Sebastian Barry Krzysztof Cieślik Rozkład jazdy:  (2:38) Fragment „Rodziny Netanjahu”, czyta Olga Sarzyńska, cz. 1 (14:42) Rozmowa z Joshuą Cohenem (48:45) Aga Zano o przekładzie „Rodziny Netanjahu” (54:26) Fragment „Rodziny Netanjahu”, czyta Olga Sarzyńska, cz. 2 (1:05:38) Podziękowania (1:11:08) Fragment „Tysiąca księżyców” czyta Olga Sarzyńska (1:21:55) Rozmowa z Sebastianem Barrym (1:35:49) Krzysztof Cieślik o przekładzie „Tysiąca księżyców” (1:41:12) Do usłyszenia

W Delhi szczyt grupy G20. Nie ma prezydentów Rosji i Chin, ale są prezydent Biden i premier Modi. Czy Amerykanie przekonają Południe, że chcą dzielić się bogactwem? Czy to spotkanie wykaże, jak silne są dziś Indie, które konkurują z Chinami nie tylko w dyplomacji? W sobotę wybory na Malediwach i to również tam toczy się batalia o hegemonię w regionie. Czy Indie obronią swoje wpływy na rajskich wyspach? Francja wprowadza zakaz noszenia długich muzułmańskich sukni w szkołach. Czy to obrona zasady świeckości szkoły, czy kontrofensywa państwa przeciwko muzułmanom? W Hiszpanii przedłuża się pat powyborczy, do gry wraca były lider katalońskich separatystów Carles Puigdemont. Czy socjaliści przebaczą mu łamanie konstytucji? Izraelscy naukowcy stworzyli model embrionu ludzkiego bez użycia plemników, komórek jajowych i macicy. Po co? A także: zuchwała kradzież w British Museum. Czy może karma wraca? W końcu sami kradli przez wieki. I o nadgorliwości, czyli o drażniącej manierze mówienia i robienia za dużo. Rozkład jazdy: (2:17) Patryk Kugiel o szczycie grupy G20 (21:18) Jędrzej Bielecki o świeckości francuskiej szkoły (42:06) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o nadgorliwości (48:33) Raport o książkach (54:12) Podziękowania (59:50) Adrian Bąk o kradzieży w British Museum (1:15:13) Mateusz Mazzini o pacie powyborczym w Hiszpanii (1:32:51) Wojciech Mikołuszko o sztucznym embrionie ludzkim (1:50:39) Do usłyszenia

Jeden z najbardziej znanych oligarchów ukraińskich Ihor Kołomojski aresztowany, dotychczasowy minister obrony Oleksij Reznikow traci stanowisko, a jego miejsce zajmuje Rustem Umerow. Czy kampania antykorupcyjna rządu ukraińskiego ma szanse powodzenia w trakcie wojny? I jaki cel ma powołanie muzułmanina, krymskiego Tatara, na jedno z najważniejszych stanowisk w kijowskiej administracji? Gość: Zbigniew Parafianowicz

Wojskowi przejmują władzę w Gabonie, odsuwają od rządów jednego z najbardziej skorumpowanych polityków afrykańskich. Na ulicach radosne tłumy, a Zachód ma problem, jak połączyć postulat demokracji z faktem, że w Afryce nagradza ona często rządy autorytarne i skorumpowane jak w Gabonie, Nigrze czy Zimbabwe. Czy Afryka nie zasługuje na demokrację? A może by spytać o to ludzi, którzy tam mieszkają? W Libii gwałtowne protesty po tym, jak szefowa dyplomacji tego kraju spotkała się potajemnie z przedstawicielem Izraela. Dlaczego próby zbliżenia Izraela i krajów muzułmańskich są tak trudne? W Estonii wrze po tym, jak okazało się, że firma należąca do męża premier kraju robiła interesy z Rosją po inwazji 2022 roku. Czy Kaja Kallas straci stanowisko? Indyjski pojazd kosmiczny ląduje na Księżycu za sumę o połowę niższą niż budżet hollywoodzkich filmów o kosmosie. Jak to się robi i po co? A także: pocałunek radości czy śmierci? W Hiszpanii skandal piłkarsko-obyczajowy. I o zwracaniu honoru zamiast innych rzeczy. Rozkład jazdy:  (2:08) Wojciech Jagielski o puczu w Gabonie (23:58) Maciej Pawłowski o protestach w Libii (38:23) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o zwracaniu honoru (44:51) Podziękowania (50:00) Adrian Bąk o wrzeniu w Estonii (1:10:05) Maciej Okraszewski o hiszpańskim skandalu piłkarsko-obyczajowym (1:33:38) Tomasz Rożek o indyjskim lądowaniu na Księżycu (1:55:32) Do usłyszenia

W ostatnim odcinku sezonu nieogórkowego Raportu zapraszamy w daleką podróż do Yunnanu – miejsca, w którym mieszkają ostatni ludzie na świecie posługujący się pismem obrazkowym. Nazywają się Naxi. Jak to możliwe, że zdołali ochronić swoją kulturę w opresyjnym wobec mniejszości reżimie Chińskiej Republiki Ludowej? I czy uda im się przetrwać? Opowiemy też o jednym z najciekawszych współczesnych chińskich artystów protestu, który nie zgadza się na to, by mniejszości w Chinach umierały w ciszy. Gość: Maciej Gaca Prowadzenie: Agata Kasprolewicz