เคล็ดลับอายุยืน สุขภาพดี และมีความสุข
แก่นของเรื่องนี้ในประโยคเดียว
- "Wellness" ไม่ใช่แค่เรื่องไม่ป่วย แต่คือการใช้ชีวิตให้ยืนยาวอย่างมีคุณภาพและมีความสุข ซึ่งเราทุกคนเริ่มทำได้ตั้งแต่วันนี้ด้วยวิธีง่ายๆ ที่ไม่ต้องเสียเงินเลย
ประเด็นสำคัญที่น่าสนใจ
- ความเครียดคือศัตรูตัวร้ายที่สุด: คุณหมอบอกว่าความเครียดส่งผลเสียต่อร่างกายรุนแรงกว่าการอ้วน, ไม่ยอมออกกำลังกาย, หรือแม้แต่การสูบบุหรี่ซะอีก
- อายุยืนอย่างมีคุณภาพ: เป้าหมายไม่ใช่แค่การมีอายุยืนยาว (Life Span) แต่คือการมีสุขภาพดีไปจนถึงวันสุดท้ายของชีวิต (Health Span) เพื่อที่เราจะได้ไม่ต้องใช้ชีวิต 10 ปีสุดท้ายไปกับการเจ็บป่วย
- 6 กฎพื้นฐานสู่สุขภาพดี: คุณหมอแนะนำ 6 ข้อพื้นฐานที่ทำได้ฟรีๆ คือ 1. นอนให้ดี 2. อย่าอ้วน 3. ออกกำลังกาย 4. เลี่ยงสารอันตราย (บุหรี่, เหล้า, ฝุ่น) 5. อย่าเครียด 6. มีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบข้าง
Wellness คืออนาคตของไทย: ธุรกิจเกี่ยวกับสุขภาพ (Wellness) กำลังเติบโตเร็วมาก และเป็นโอกาสสำคัญที่จะทำให้ประเทศไทยกลายเป็นผู้นำของโลกในด้านนี้ได้
เกร็ดน่ารู้ & ตัวเลขสำคัญ:
- เกร็ดน่ารู้: โดยเฉลี่ยแล้ว คนเราจะใช้ชีวิต 10 ปีสุดท้ายไปกับสุขภาพที่ไม่ดีและความเจ็บป่วย
- เกร็ดน่ารู้: ความเครียดสามารถทำให้เราแก่เร็วขึ้นหรืออายุสั้นลงได้ถึง 10 ปี เมื่อวัดจากสิ่งที่เรียกว่า "เทโลเมีย" (ปลอกหุ้มปลายดีเอ็นเอ)
- เกร็ดน่ารู้: ในช่วงโควิด คนอ้วนมีความเสี่ยงที่จะป่วยหนักหรือเสียชีวิตมากกว่าคนสุขภาพดีถึง 7 เท่า
- เกร็ดน่ารู้: ธุรกิจ Wellness ในไทยเติบโตถึง 28.4% ในปีเดียว ซึ่งสูงเป็นอันดับ 1 ของโลก
คำพูดน่าคิด พร้อมคำอธิบาย
Quote:
"ทำให้สุขภาพดีเนี่ย ต้องบอกว่า ทำยาก แต่ทำได้... ทำให้สุขภาพไม่ดีเนี่ย ทำง่าย แต่เลิกยาก"
- แปลว่า: การเริ่มต้นทำนิสัยแย่ๆ อย่างการกินของทอดหรือนอนดึกมันง่ายมาก แต่พอติดแล้วเลิกยากสุดๆ ในทางกลับกัน การเริ่มทำนิสัยดีๆ อย่างการออกกำลังกายอาจจะดูยากในช่วงแรก แต่ถ้าตั้งใจก็ทำได้แน่นอน
- สำคัญยังไง: มันเตือนใจเราว่าทางเลือกที่สบายที่สุดอาจไม่ใช่ทางเลือกที่ดีที่สุดสำหรับสุขภาพของเรา เราต้องตั้งใจเลือกทางที่ "ยากกว่า" แต่ให้ผลดีกับร่างกายในระยะยาว
Quote:
"คนเครียด กับคนไม่เครียด เทโลเมีย สั้น ตายช้าเร็วกัน 10 ปี โอ้ อ่า กลายเป็นว่า ต่อให้อ้วน ต่อให้ไม่ออกกำลัง ต่อให้สูบบุหรี่ ยัง Impact Factor ไม่เท่าเครียดนะ"
- แปลว่า: ความเครียดทำร้ายร่างกายเราได้รุนแรงมากๆ คุณหมอบอกว่ามันทำให้อายุขัยเราสั้นลงได้ถึง 10 ปี ซึ่งส่งผลกระทบหนักกว่านิสัยแย่ๆ อย่างอื่นด้วยซ้ำ (เทโลเมีย คือปลอกพลาสติกที่ปลายเชือกรองเท้า คอยปกป้องดีเอ็นเอของเราไม่ให้พัง พอเทโลเมียสั้นลง เราก็จะแก่เร็วขึ้น)
- สำคัญยังไง: คำพูดนี้ชี้ให้เห็นว่าสุขภาพจิต (การจัดการความเครียด) ก็สำคัญไม่แพ้สุขภาพกาย หรืออาจจะสำคัญกว่าด้วยซ้ำ ถ้าเราอยากจะมีชีวิตที่ยืนยาว
เหตุผลหลักของเรื่องนี้ (ทำไมถึงเป็นแบบนั้น)
- อย่างแรก คุณหมอชี้ว่าเป้าหมายของสุขภาพยุคใหม่คือการทำให้ "ช่วงเวลาที่สุขภาพดี" (Health Span) ของเรายาวนานเท่ากับ "อายุขัย" (Life Span) เพื่อที่เราจะได้ไม่ต้องทนทุกข์ทรมานในช่วงท้ายของชีวิต
- ต่อมา คุณหมอให้เหตุผลว่านิสัยง่ายๆ ที่เราทำทุกวัน เช่น การนอนให้พอ, การกินผักผลไม้, และการจัดการความเครียด คือเครื่องมือที่ทรงพลังและฟรีที่สุดที่เรามีเพื่อชีวิตที่ยืนยาวและแข็งแรง
- สุดท้าย คุณหมอชี้ว่าวิทยาศาสตร์การแพทย์สมัยใหม่ทำให้เราสามารถตรวจดูร่างกายได้ลึกถึง "พิมพ์เขียว" เพื่อวางแผนสุขภาพส่วนบุคคลได้ แต่เรื่องนี้ควรทำหลังจากที่เราทำกฎพื้นฐาน 6 ข้อได้ดีแล้วเท่านั้น
คำถามชวนคิด
- Q: จะรู้ได้ยังไงว่าเรา "เครียดเกินไป" แล้ว?
- A: ในบทสนทนาบอกว่าสัญญาณที่ดีที่สุดคือ "การนอน" ของเรา ถ้าเรานอนไม่หลับ, นอนน้อยกว่า 8 ชั่วโมง, หรือตื่นมาแล้วยังรู้สึกเพลีย นั่นเป็นสัญญาณเตือนว่าสุขภาพจิตของเราอาจจะกำลังมีปัญหา
- Q: เราจำเป็นต้องกินวิตามินเยอะๆ ไหมถึงจะสุขภาพดี?
- A: คุณหมอบอกว่าไม่จำเป็นเลย สิ่งสำคัญที่สุดคือการกินอาหารที่มีประโยชน์จากธรรมชาติ (Whole Food) ก่อน เราควรจะกินวิตามินเสริมก็ต่อเมื่อไปตรวจเลือดแล้วพบว่าร่างกายขาดจริงๆ เท่านั้น การซื้อมากินเองมั่วๆ อาจจะส่งผลเสียมากกว่าผลดีด้วยซ้ำ
- Q: ในบทสนทนามีการพูดถึง "การตรวจแบบ Advance" มันคืออะไร?
- A: มันคือการตรวจสุขภาพที่ละเอียดกว่าการเช็คอัพทั่วไป เหมือนการดู "พิมพ์เขียว" ของร่างกายเราเลย โดยจะตรวจลึกไปถึงระดับฮอร์โมน, วิตามิน, แร่ธาตุ, หรือแม้กระทั่งพันธุกรรม เพื่อดูว่าร่างกายเรามีจุดอ่อนตรงไหนที่ต้องดูแลเป็นพิเศษก่อนที่จะป่วยจริงๆ เหมือนการจูนเครื่องรถแข่ง F1 ให้ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพนั่นเอง
เรื่องนี้สำคัญกับเรายังไง และจะไปต่อยังไง
- ทำไมเราควรจะแคร์: เรื่องนี้ไม่ใช่แค่เรื่องของผู้ใหญ่ แต่นิสัยที่เราสร้างตั้งแต่วันนี้ตอนเป็นวัยรุ่น จะเป็นตัวกำหนดเลยว่าในอนาคตเราจะสุขภาพดีและมีความสุขแค่ไหน การเรียนรู้ที่จะจัดการความเครียดและดูแลร่างกายตัวเองตั้งแต่ตอนนี้ ก็เหมือนการให้ของขวัญชิ้นใหญ่กับตัวเองในอนาคต
- หาความรู้เพิ่มเติม: ถ้าสนใจเรื่องนี้ ลองเข้าไปดูคลิปอื่นๆ เกี่ยวกับสุขภาพในช่อง YouTube ของ "Mission To The Moon" ซึ่งเป็นช่องที่จัดทำรายการนี้ มีตอนที่ให้ความรู้ดีๆ และเข้าใจง่ายอีกเยอะเลย