🇵🇱 Poland Episodes

Szczyt Biden - Putin w Genewie. Co przyniesie? Relacje USA z Rosją są najgorsze od wielu lat. Ale stosunki z Europą podczas kadencji Donalda Trumpa też nie były kwitnące. Czy po spotkaniach w Carbis Bay i w Brukseli prezydent Stanów Zjednoczonych znów widziany będzie jako lider tzw. wolnego świata? I czy ten wolny świat poprze go w konfrontacji z Chinami, dużo ważniejszej dla Ameryki, niż przywoływanie do porządku putinowskiej Rosji? Gość - Ewa Kakiet-Springer

Co 26-letni Sandor Marai zobaczył na Bliskim Wschodzie zanim został jednym z najbardziej znanych węgierskich pisarzy? Co zobaczył w Aleksandrii, w Jerozolimie, w Damaszku? Jakich bogów tam szukał? Jakich znalazł? Fascynujący, przenikliwy, momentami proroczy, momentami nasycony radosnym młodzieńczym podróżniczym entuzjazmem dziennik z bliskowschodniej podróży Sandora Maraigo po raz pierwszy po ponad 95 latach od pierwszego węgierskiego wydania jest dostępny w polskim tłumaczeniu! Czy Bliski Wschód – po dekadach zmian, wybuchających tam wojen, kryzysów, rodzących się tam radykalizmów - nadal może być źródłem duchowej i intelektualnej inspiracji dla poszukującego tożsamości Europejczyka? To pytanie stawia Dariusz Rosiak w swojej reporterskiej książce „Ziarno i krew” która jest zapisem jego podróży śladem bliskowschodnich chrześcijan. To ciągle ta sama podróż i za każdym razem inna. Bo zmienia się Bliski Wschód, zmienia się też Europa. Będzie jeszcze zagadka – co to za zwierzę które łączy w sobie cechy kaczki, wydry i bobra? I dlaczego jego niejednoznaczna natura stała się symbolem reportażu latynoamerykańskiego? „Dziobak literatury” to antologia tekstów reporterskich z tej przesyconej bólem, ale też radością części świata. Latynoamerykańscy pisarze literatury pięknej wymyślili realizm magiczny, latynoamerykańscy reportażyści – cud banału. Robert Czebotar zinterpretuje też wybrane dla Was fragmenty literatury podróżniczej. Zaprasza Agata Kasprolewicz.

Wielki tour Joe Bidena po Europie rozpoczęty. W programie wizyty: NATO, G7, Unia. A na koniec spotkanie z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Po co Ameryce Europa, po co Europie Ameryka? Wrzenie na rynku kryptowalut. Cena bitcoina i innych ich odmian gwałtownie spada po nie mniej spektakularnych wzrostach w czasie pandemii. Dlaczego? Nowy lek na alzheimera podbija media i budzi nadzieje. Czy rzeczywiście będzie przełomem w tej ciężkiej chorobie? Opowiemy o wspaniałym polskim artyście – praktycznie nieznanym w ojczyźnie – który zmienił Brazylię. I o znakomitym polskim filmie, który pokazuje brutalne oblicze  Republiki Południowej Afryki. A także o tym, czy spoliczkowanie prezydenta Francji to rewolucja, czy zwykłe chuligaństwo.

Czechy chcą, by Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nałożył na Polskę karę 5 milionów euro dziennie za kontynuowanie wydobycia węgla w kopalni Turów w Bogatyni. Spór między dwoma sąsiadami, partnerami z Grupy Wyszehradzkiej i członkami Unii nabiera tempa i wbrew zapewnieniom polskiego rządu – nie widać jego końca. Gość - Aleksander Kaczorowski

Chinki będą mogły rodzić nawet troje dzieci. Władze komunistyczne luzują politykę ograniczającą liczbę dzieci w rodzinach w obliczu poważnego kryzysu demograficznego w kraju. Pytanie, czy ta decyzja rzeczywiście zmieni Chiny ze społeczeństwa emerytów i starców w kraj młodych ludzi, którzy zbudują potęgę, o jakiej marzą chińscy komuniści.   W Kanadzie szok po odnalezieniu zbiorowego grobu kilkuset dzieci rdzennych mieszkańców kraju, przetrzymywanych w jednej ze szkół rezydencyjnych. Na czym polegał system, którego celem było wykorzenienie i odebranie rdzennej kultury tysiącom kanadyjskich Indian?   Unia Europejska zapowiada, że będzie wspierać drobne i średnie przedsiębiorstwa zamiast molochów produkujących żywność przemysłowo. Dlaczego wcześniej tego nie robiła?   Stambuł ma nowy meczet. Tym razem na placu, który od lat stanowi centrum działań opozycyjnych w stolicy Turcji. Kolejna symboliczna pieczęć pokazująca jak kraj zmienia się pod rządami prezydenta Erdogana.   Rosja aresztuje opozycjonistę na pokładzie polskiego samolotu. Czy po porwaniu Ramana Pratasiewicza linie lotnicze stają się areną walki politycznej między Białorusią i Rosją a Unią Europejską?   Opowiemy także o manii przepraszania, której ulega coraz więcej polityków – nie bez powodu i nie bez satysfakcji.

Czy dziś nastąpi koniec rządów Benjamina Netanjahu w Izraelu? Dwaj politycy, których nie łączy nic poza chęcią przejęcia władzy, mają czas do północy, by ogłosić porozumienie. Jak będzie wyglądał nowy Izrael? Czy nowy rząd, być może poparty przez izraelskich Arabów, oznacza zmianę Izraela w polityce wobec Palestyńczyków? Gość - Konstanty Gebert

Prezydent Baszar al-Assad wygrywa wybory w Syrii zdobywając ponad 95 procent głosów. Dla opozycji i świata zachodniego te wybory to farsa, ale dla reżimu syryjskiego potwierdzenie, że brutalne metody oraz wsparcie Iranu i Rosji działają. Co dalej z Syrią? Prezydent Biden wzywa amerykańskie agencje wywiadowcze do wzmożenia dochodzenia w sprawie początków pandemii. Amerykanie nie wykluczają, że wirus wydostał się, wskutek wypadku, z chińskiego laboratorium. Chińczycy mówią o kampanii oszczerstw. W Mali kolejny zamach stanu – drugi w ciągu ostatnich miesięcy. Dlaczego ten kraj jest tak niestabilny? Wybucha wulkan Nyiragongo na pograniczu Demokratycznej Republiki Konga i Rwandy. 700-tysięczne miasto Goma częściowo zalane lawą. Czy wybuchy wulkanów da się przewidzieć? Organizacja cyberprzestępcza o nazwie DarkSide sieje popłoch wśród zachodnich firm. Rosjanie mogą spać spokojnie. Dlaczego tak łatwo wymusić okup od wielkich korporacji przy pomocy nowoczesnych cyberataków? Zapytamy również o grób nieznanego migranta. Gdzie go szukać?

Współpracownicy i rodzina Ramana Pratasiewicza i Sofii Sapegi, aresztowanych przez białoruskie służby, wzywają wspólnotę międzynarodową do aktywnych działań na rzecz ich uwolnienia. W przeciwnym wypadku grozi im śmierć – tak twierdzi matka Pratasiewicza. Prezydent Łukaszenka broni decyzji o zmuszeniu samolotu do lądowania i oskarża Zachód o mieszanie się w białoruskie sprawy. W tle wyraźne ocieplenie relacji amerykańsko-rosyjskich i zapowiedź szczytu Biden-Putin w połowie czerwca. Gość - Wojciech Konończuk

Francuscy policjanci i wojskowi protestują przeciwko systemowi, na którym opiera się bezpieczeństwo wewnętrzne w kraju. I nie tylko przeciwko temu. Tysiące funkcjonariuszy demonstruje na ulicach, dwa listy otwarte wywołują poruszenie opinii publicznej. Czy Francji potrzebna jest fundamentalna zmiana społeczna? Węgierska opozycja jednoczy się przed przyszłorocznymi wyborami. Wiktor Orban po raz pierwszy od bardzo dawna staje przed realną wizją porażki. Dlaczego? Chile chce napisać nową konstytucję. Ma ona zasadniczo zmienić sposób życia w kraju, który dopiero teraz pozbywa się praw ustanowionych w czasach dyktatury Pinocheta. Cypr – piękna wyspa, szkoda że podzielona, zasklepiona w historii i – jak na razie – bez szans na rozwiązanie swoich największych problemów. Porozmawiamy z autorem nowej książki na ten temat. Opowiemy także o dwóch niedźwiedziach uśpionych niedawno na Słowacji i zadamy pytanie: czy dzikie zwierzęta mogą i powinny żyć obok ludzi?

Nie kończą się naloty Izraela na Strefę Gazy, Palestyńczycy ciągle ostrzeliwują Izrael rakietami. Rośnie liczba ofiar i dramat ludności Gazy. Strajk generalny Palestyńczyków, wspólnota międzynarodowa naciska – na razie bezskutecznie na uczestników konfliktu by ustanowić rozejm. Dlaczego tak wielu Palestyńczyków nie widzi innej możliwości poza walką zbrojną z Izraelem? Gość: Ines Abdel Razek

Trwa brutalna wymiana ognia między Izraelem a Strefą Gazy, a w samym Izraelu dochodzi do dramatycznych starć między Żydami a Arabami. Podpalenia, pobicia i nawet lincze – tak dziś wygląda sytuacja w miastach, gdzie Żydzi i Arabowie mieszkają wspólnie. Jak wyjść z tego kręgu przemocy? Czy państwa europejskie bezprawnie blokują granice przed migrantami i przyczyniają się do śmierci tysięcy ludzi? Co dzieje się z uchodźcami w trakcie pandemii? W Belgii powstało największe w Europie centrum handlu i przerzutu narkotyków. Jak do tego doszło? Amerykański rurociąg zaatakowany skutecznie przez cybergangsterów. Przepływ ropy na wschodnim wybrzeżu był sparaliżowany przez kilka dni. Jak to wydarzenie ma się do budowy gazociągów na Morzu Bałtyckim? Czy drzewa pochłaniają CO2? Pochłaniają. Czy w związku z tym sadzenie lasów może nas ochronić przed skutkami zmian klimatu? No, to już nie jest takie jasne. Opowiemy też o tym dlaczego politycy lubią pokazywać się w towarzystwie zwierząt, zwłaszcza puchatych.

Największa od lat wymiana ognia między Strefą Gazy a Izraelem. Protesty Palestyńczyków w Izraelu, brutalnie tłumione przez wojsko i policję. W tle pytania o kształt polityki bliskowschodniej – Czy prezydent Biden utrzyma bezwarunkowe poparcie USA dla Izraela, czy przetrwają wypracowane za prezydentury Trumpa świeże umowy tego kraju z krajami arabskimi. I jak rozumieć wznowienie rozmów między Iranem a Arabią Saudyjską, śmiertelnymi wrogami i pretendentami do rządów - nie tylko dusz - na Bliskim Wschodzie. Gość - Łukasz Fyderek

W majowym Raporcie o książkach pójdziemy szlakiem utworów pisanych o matkach, lub dla matek, przez pisarzy z odmiennych literackich światów. Na tej mapie obok Tadeusza Różewicza spotkamy takich autorów jak Tove Jansson, Cezary Harasimowicz czy Marcin Wicha. Marcin Wicha wystąpi w podwójnej roli bo opowie także o swojej najnowszej książce pt. „Kierunek zwiedzania”. W programie pojawi się również Stefan Szczepłek z majową nowością pt. „Mecze polskich spraw”. Zaprasza Agata Kasprolewicz. Wszystkie fragmenty literackie w dzisiejszym odcinku Raportu o książkach przeczytał i zinterpretował Robert Czebotar. Goście: Cezary Harasimowicz Stefan Szczepłek Marcin Wicha

Stany Zjednoczone popierają zawieszenie praw własności do szczepionek na Covid-19. Unia Europejska podzielona w tej sprawie. Czy zawieszenie patentów przyczyni się do lepszego rozdziału szczepionek, czy spowoduje chaos i zagrozi innowacjom w produkcji leków? W Kolumbii masowe protesty przeciwko polityce władz. Zaczęło się od podatków, dziś chodzi już o zmianę całego systemu rządów. Australia zamyka granice dla własnych obywateli powracających z Indii. Łamiącym zakaz grozi nawet pięcioletnie więzienie. Jak daleko jesteśmy gotowi ograniczać prawa jednostki w obawie przed koronawirusem? Niemcy szykują się na rewolucję pod rządami Zielonych. Pytanie, czy ich zwyżka popularności to tylko wybryk sondażowy, czy zapowiedź zwycięstwa w nadchodzących wyborach. Algorytmy ocenią naszą zdolność kredytową po wyrazie twarzy, a banki na tej podstawie udzielą nam pożyczki, bądź nie. I co w tym złego?

Dwa raporty na temat ludobójstwa w Rwandzie w 1994 roku – jeden francuski, drugi rwandyjski. Z obu wynika, że Francja ułatwiła przeprowadzenie rzezi, w których zginęło 800 tysięcy ludzi. Ale tylko jeden mówi wprost, że Francja ponosi odpowiedzialność za zbrodnie. Czy Rwanda i Francja napiszą wspólną historię na temat ludobójstwa Tutsi przed 27 laty? Gość - Konstanty Gebert

Prezydent Biden zapowiada rewolucyjne zmiany w amerykańskiej polityce podatkowej i społecznej. Więcej miejsc pracy, częściowo darmowa nauka i większa troska o starszych i biednych. Czy ten plan ma szanse realizacji? Dlaczego Ameryka jest krajem tak ogromnych nierówności, skąd w niej tylu wyrzuconych poza nawias, nomadów szukających pracy – porozmawiamy o tym z autorką książki, na podstawie której nakręcono film-laureata tegorocznego Oskara. Peru wybiera prezydenta. Wybór jest między skrajnym lewicowcem a córką dyktatora oskarżaną o łapownictwo i korupcję. Na dodatek skandal z rozdziałem szczepionek na Covid. Jak archeologia łączy się z rewolucją egipską. Fascynujący portret kraju zanurzonego w historii i ciągle kontestującego współczesność. Wybierzemy się też na warszawski Muranów, by przyjrzeć się zmaganiom o pamięć. Pamięć polską i pamięć żydowską. A może to jedna pamięć? I opowiemy o wojskowych z Hiszpanii i Francji, którzy zapragnęli włączyć się do polityki.

Indie ogarnięte dramatyczną falą pandemii. Ponad 200 tys. ludzi zmarło, w szpitalach brakuje tlenu i miejsc dla chorych. Jak do tego doszło, czyja to wina? Gość: Agnieszka Kuszewska

Były policjant uznany winnym morderstwa George’a Floyda, które wstrząsnęło Ameryką przed rokiem i dało początek fali niepokojów społecznych. Czy w tym kraju następuje zasadnicza zmiana w stosunkach rasowych? Miała być tragedia, skończyło się farsą. Europejska Superliga piłkarska upadła zanim na dobre powstała. Czy to zasługa kibiców, polityków, czy może podstęp UEFA? Prezydent Biden zapowiada poważne ograniczenie emisji dwutlenku węgla przez USA już do końca dekady. Prezydent Czadu nagle ginie  w walce z rebeliantami. Co oznacza jego śmierć dla regionu Sahelu. Nie będzie związków zawodowych w Amazonie. Na razie nie będzie – dlaczego w ogóle miałyby być potrzebne? Kiedy niewinna gafa staje się niewybaczalnym błędem?

Czechy wydalają 18 pracowników ambasady Rosji w Pradze zidentyfikowanych przez czeskie służby jako agenci służb specjalnych. Rosja wyrzuca 20 pracowników ambasady Czech w Moskwie. W tle wybuch w składzie amunicji sprzed 7 lat, za który – według czeskiego kontrwywiadu - odpowiedziani są agenci GRU. Ci sami, którzy próbowali otruć Sergieja Skripala w Salisbury Gość - Aleksander Kaczorowski

Stany Zjednoczone nakładają sankcje na Rosję za ingerencję w wybory w 2020 roku, ataki hakerskie i okupację Krymu. Nie ma jednak sankcji za budowę Nord Stream 2, jest za to obietnica Amerykanów, że rosyjski gazociąg nie zepsuje stosunków Waszyngtonu w Niemcami. NATO w koordynacji z USA zapowiada wycofanie wojsk z Afganistanu do 11 września. Co będzie jak talibowie przejmą władzę w tym kraju? Władze chińskie karzą rodzimego giganta handlu internetowego firmę Alibaba gigantyczną grzywną. Na czym polega różnica między regulowaniem działań wielkich korporacji w Chinach i w świecie zachodnim? Skażona woda z elektrowni Fukuszima zostanie odprowadzona do morza. Eksperci mówią, że skażenie jest niegroźne dla ludzi ani środowiska. Dlaczego mało kto im wierzy? Prezydent Egiptu buduje nową stolicę kraju na pustyni. Po co mu to i kto będzie mieszkał w nowym Kairze? Prezydent Macron zamyka prestiżową uczelnię kształcącą kadry do rządzenia Francją. W zamian powołuje nową – podobno bardziej demokratyczną.