🇵🇱 Poland Episodes

Korea Północna testuje pociski hipersoniczne, czyli takie, które mogą latać siedem razy szybciej niż wynosi prędkość dźwięku. To już trzeci test pocisków nowej generacji przeprowadzony przez Pjongjang w tym miesiącu. Co chce przez to powiedzieć światu Kim Jong-un? Jaka może być reakcja Zachodu? Gość - Oskar Pietrewicz

Niemcy wybierają, świat patrzy. Nowy kanclerz przejmie Niemcy, które decydują o kształcie Unii Europejskiej i liczą się na świecie, a równocześnie zmagają się z dramatycznymi opóźnieniami w dziedzinie cyfryzacji i nie potrafią  unowocześnić źródeł pozyskiwania energii. Jakie będą nowe Niemcy? I dlaczego wszyscy kandydaci przekonują wyborców, że są podobni do Angeli Merkel? Gwałtowne wzrostu cen energii w całej Europie. Skąd bierze się ten kryzys i jak z niego wybrnąć? W Dubaju z pandemicznym opóźnieniem rozpoczyna się EXPO 2020. Przy organizacji wystawy pracowały tysiące robotników najemnych. Jak są traktowani w krajach Zatoki Perskiej? Straż graniczna w Teksasie deportuje tysiące Haitańczyków nie dając im prawa do złożenia wniosków o azyl. Czy i w tej dziedzinie prezydent Biden kontynuuje politykę poprzednika? I jeszcze: co zrobić, gdy grupa młodych ludzi głoduje w obronie Ziemi i istot na niej żyjących? Rozkład jazdy: (2:13) - Georg Solti, Wiener Philharmoniker - Die Walkure (5:21) - Adam Traczyk o wyborach w Niemczech (24:53) - Jakub Wiech o gwałtownym wzroście cen prądu (42:37) - Moonlight Benjamin - Nap chape (45:51) - Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o strajku głodowym w Niemczech (50:08) - Podziękowania (54:11) - Anna Dudzińska o EXPO 2020 w Dubaju (1:12:38) - Joanna Gocłowska-Bolek o deportacjach Haitańczyków z Teksasu (1:28:22) - Robin Alexander o karierze politycznej Angeli Merkel (1:47:46) - Do usłyszenia (1:48:31) - Kraftwerk - Abzug

Australia będzie miała dostęp do amerykańskiej i brytyjskiej technologii budowy okrętów podwodnych o napędzie nuklearnym. Francja, która miała wcześniej konkurencyjną umowę z Australią na budowę okrętów z napędem konwencjonalnym – wstrząśnięta, a jej politycy mówią o zdradzie. Chiny ostrzegają przed odradzaniem się zimnowojennej mentalności. Jak AUKUS, nowy układ między Australią, Stanami Zjednoczonymi i Zjednoczonym Królestwem zmienia rozkład sił w rejonie Pacyfiku i stosunki dyplomatyczne między państwami Zachodu? Gość - Bogdan Góralczyk

W Rosji wybory lokalne i parlamentarne bez udziału prawdziwej opozycji. Władimir Putin buduje system, który tylko z nazwy jest demokracją. Ale po co potrzebna mu jest, choćby wymuszona, legitymacja społeczna? I czy społeczeństwo rosyjskie, zmęczone kryzysem gospodarczym i skutkami pandemii, wystąpi otwarcie przeciwko rządzącym? Wybory również w Kanadzie. Premier Trudeau rozpisał je w nadziei na wzmocnienie władzy. Może się przeliczyć. Co dalej z uprawami maku lekarskiego w Afganistanie? Talibowie twierdzą, że ograniczą produkcję opium, ale czy można im wierzyć? Międzynarodowa Stacja Kosmiczna przecieka i psuje się w niej światło. Czy kończy się życie tego owocu współpracy międzynarodowej w Kosmosie? Porozmawiamy również o filmie „Aida”, opowiadającym o masakrze w Srebrenicy w 1995 roku. Ludobójstwo nigdy nie jest wynikiem działania demonów, tylko bardzo konkretnych ludzi w konkretnych warunkach społecznych. A także o tym jak powstają słowa pochodzące od imion różnych ludzi. Niekoniecznie wielkich. Rozkład jazdy: (2:13) Sabaton – We Burn (5:20) Maria Domańska o wyborach w Rosji (23:32) Konstanty Gebert o filmie Aida (56:12) Alanis Morissette - Ironic (1:00:00) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o słowach po imionach (1:05:04) Podziękowania (1:09:13) Adrian Bąk o uprawach maku lekarskiego w Afganistanie (1:25:54) Marcin Gabryś o wyborach w Kanadzie (1:39:54) Tomasz Rożek o sypiącej się Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (1:57:20) Do usłyszenia (1:58:08) Maher Zain - Srebrenica

Australia zapowiada ograniczenie restrykcji koronawirusowych, ale jeszcze nie teraz. Niemal całkowite zamknięcie granic, drastyczne obostrzenia w poruszaniu się po kraju, zakaz wychodzenia z domu i aplikacja kontrolująca poruszanie się mieszkańców – to wszystko sprawia, że coraz więcej Australijczyków zadaje pytanie: czy nie przekroczyliśmy granicy, za którą w imię ochrony życia likwidujemy wolność? Gość - Jarosław Błaszczak

Aktorzy nadają literaturze nowe zupełnie inne życie – tekst wybrzmiewający mocnym aktorskim głosem na deskach teatru staje się osobną opowieścią. Jakimi czytelnikami są aktorzy? Czym staje się tekst czytany kilkadziesiąt razy, zapamiętywany? O tym opowie znany państwu aktor, który specjalnie dla Raportu o książkach interpretuje fragmenty literackie - Robert Czebotar. Teatralny szlak wrześniowego Raportu o książkach poprowadzi nas przez Grecję i Śląsk. Czym jest greckość, czym jest śląskość? O tym opowiedzą autorzy dwóch znakomitych książek: Dionis Sturis – który napisał „Zachód Słońca na Santorini” i Zbigniew Rokita, autor książki która znalazła się w finale NIKE 2021 „Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku”. I tu nie zabraknie teatralnych wątków. Zaprasza Agata Kasprolewicz. (2:24) La Lupe - Puro Teatro (5:34) Rozmowa z Dionisem Sturisem o książce "Zachód słońca na Santorini" (41:42) Negros Tua Moria - Athineos (44:09) John Banville "Zaćmienie" (51:41) Rozmowa z Robertem Czebotarem cz.1 (1:33:56) Henry Purcell, aria Dydony z III Aktu "Dydony i Eneasza" (1:37:05) Michaił Bułhakow "Mistrz i Małgorzata" (1:48:43) Rozmowa z Robertem Czebotarem cz.2 (2:00:06) Vincent Youmans - Hallelujah, rosyjska wersja orkiestry Aleksandra Cvasmana z 1928r (2:01:39) Podziękowania (2:05:38) Rozmowa ze Zbigniewem Rokitą o książce "Kajś: opowieść o Górnym Śląsku" (2:38:44) Wisława Szymborska "Wrażenia z teatru" (2:41:02) Do usłyszenia (2:41:32) Wiesław Gołas  - "Mackie Majcher"

Dwadzieścia lat temu wszyscy byliśmy Nowojorczykami. Dziś, dwie dekady po zamachach 11 września, Ameryka odwraca się od świata, a świat patrzy na amerykańską potęgę z niepewnością. Czy jesteśmy bezpieczniejsi niż 20 lat temu? Czy terroryzm międzynarodowy odszedł w niepamięć czy tylko przegrupowuje szyki? W nowym rządzie Afganistanu nie ma nowych twarzy – jest stara gwardia talibów. Nie ustają prześladowania i pobicia przeciwników nowego reżimu. Czy należy współpracować z takimi władzami? W Norwegii wybory - pod znakiem polowań na wilki i pytań o przyszłość złóż ropy, które zbudowały potęgę tego kraju. Teksas praktycznie zakazuje aborcji, nawet w przypadku ciąży pochodzącej z gwałtu i kazirodztwa. Czy inne stany pójdą tą samą drogą? W Czarnogórze zamieszki uliczne w związku z intronizacją nowego zwierzchnika kościoła prawosławnego. W tle Serbia, Rosja i polityka. Opowiemy również o uczuciu, które obecnie towarzyszy nam może bardziej niż każde inne – o strachu. Rozkład jazdy: (2:08) Liza Minelli – New York, New York (5:34) Kacper Rękawek o USA 20 lat po zamachach 11 września (29:23) Jagoda Grondecka o sytuacji w Afganistanie (47:24) Bruce Springsteen – My City In Ruins (52:31) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o strachu (57:13) Raport o książkach (1:03:52) Podziękowania (1:07:57) Adrian Bąk o wyborach w Norwegii (1:20:28) Andrzej Kohut o zakazie aborcji w Teksasie (1:33:50) Marko Babić o zamieszkach w Czarnogórze (1:46:09) Do usłyszenia (1:46:50) Wiesław Gołas – W Polskę idziemy

Kandydat socjaldemokratów Olaf Scholz prowadzi w sondażach na niecałe trzy tygodnie przed wyborami w Niemczech. Jakim sposobem SPD, która jeszcze w maju była skazana na porażkę, dziś ma realne szanse na stworzenie rządu? I co rządy lewicy mogą oznaczać zarówno dla samych Niemiec, jak i dla całego kontynentu? Gość - Anna Kwiatkowska

Prezydent Biden broni decyzji o wycofaniu wojsk z Afganistanu i sposobu przeprowadzenia ewakuacji z Kabulu. Czy 31 sierpnia nastąpił koniec polityki interwencji Stanów Zjednoczonych w krajach, gdzie bezpieczeństwo Ameryki nie jest bezpośrednio zagrożone? Czy sojusznicy Waszyngtonu ciągle mogą liczyć na wiarygodność USA? Co kryzys afgański oznacza dla Europy? I dlaczego Unia nie ma wspólnej armii? Nikaragua szykuje się na listopadowe wybory. W ramach przygotowań jej przywódca Daniel Ortega aresztuje wszystkich potencjalnych rywali. Ukraina właśnie świętowała 30-lecie niepodległości, a jej prezydent spotkał się w Białym Domu z Joe Bidenem. Czy Zachód ciągle uznaje integralność terytorialną Ukrainy? Algieria zrywa stosunki dyplomatyczne z Marokiem. Dlaczego te dwa państwa od lat toczą spory? I jeszcze: nienawiść w czasach pandemii. Rozkład jazdy: (2:12) Lech Janerka - Niewalczyk (5:36) Marcin Fatalski o zmianie interwencyjnej polityki USA (30:06) Wojciech Lorenz o wspólnej armii UE (49:31) Imarhan – Imarhan (53:29) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o nienawiści w czasie pandemii (58:08) Podziękowania (1:02:14) Marcin Pośpiech o wyborach w Nikaragui (1:16:35) Michał Potocki o 30-leciu niepodległości na Ukrainie (1:34:04) Jan Natkański o sporze Algierii z Marokiem (1:48:45) Do usłyszenia (1:49:24) Souad Massi - Ghir Enta

Unia Europejska zapowiada dużą pomoc finansową dla państw graniczących z Afganistanem. Chodzi o to, by powstrzymać uchodźców przed próbami przedostania się do Europy. Unia nie chce powtórki z kryzysu migracyjnego 2015 roku, gdy kraje Unii przyjęły ponad milion uchodźców z Syrii. Czy w przypadku uchodźców z Afganistanu Unii uda się połączyć ochronę granic z humanitarną postawą wobec ofiar wojny? Gość - Anna Słojewska

Organizacje pomocowe ostrzegają, że po przejęciu władzy przez taliban zbliża się poważny kryzys humanitarny. W zasadzie już trwa. Od maja 400 tysięcy Afgańczyków straciło dach na głową. 18 milionów, czyli połowa mieszkańców potrzebuje natychmiastowej pomocy humanitarnej. Jednocześnie Europa obawia się powtórki z 2015 roku i kolejnego kryzysu migracyjnego. Czy w ogóle można go uniknąć? Gość - Wojciech Wilk

Historia zataczała koło już wiele razy, ale my staliśmy z głową podniesioną do góry. Nie mówmy więc o upadku Afganistanu, choć widok opuszczających kraj inżynierów, lekarzy, nauczycieli, dziennikarzy – łamie serce. Ale nasza flaga, nasi bohaterowie narodowi i dziedzictwo zawsze pozostaną z nami, a ludzie zza granic Afganistanu będą pracować na lepszą przyszłość, abyśmy kiedyś wszyscy mogli wrócić do kraju. Tak mówi dla raportu Ambasador Afganistanu, Pan Tahir Qadiry. Rozmowa z nim w specjalnym wydaniu Raportu na dziś.

Trwa ewakuacja obcokrajowców i Afgańczyków, którzy współpracowali z zachodnimi armiami. To, co dzieje się dziś w Afganistanie, to fiasko kilku dekad polityki amerykańskiej opartej na błędnej ideologii – mówi rozmówca Raportu. Na czym polegał błąd Amerykanów i dlaczego powtarzany był tak długo? Na granicy polsko-białoruskiej kilkudziesięciu migrantów koczuje między punktami granicznymi obu krajów. Jak zachować się humanitarnie wobec tych ludzi, wiedząc, że są oni wykorzystywani jako narzędzie polityczne przez białoruskiego despotę? Tysiące Haitańczyków ofiarami trzęsienia ziemi. Dlaczego i czy słusznie patrzymy na ten kraj, jak na współczesną wersję jądra ciemności? Saamowie - rdzenny lud żyjący w Norwegii i Szwecji - domagają się poszanowania swoich praw i tożsamości. Dlaczego tak długo nikt nie zwracał na to uwagi? Jak fotografować religię? Porozmawiamy o niezwykłej wystawie fotograficznej, której autor spróbował odpowiedzieć na to pytanie, rejestrując religijne gesty, rytuały i zwyczaje wyznawców siedmiu religii z Azji południowo-wschodniej. Opowiemy również o kłamstwie w polityce – niby nic nowego, ale jego odmiany potrafią zaskoczyć. ——— Andrew A. Michta is the dean of the College of International and Security Studies at the George C. Marshall European Center for Security Studies in Garmisch-Partenkirchen, Germany. The views presented are his own and do not necessarily reflect those of the George C. Marshall European Center for Security Studies, the Department of Defense, or the United States Government. Andrew M. Michta jest dziekanem Koledżu Studiów Międzynarodowych i Bezpieczeństwa w  George C. Marshall European Center for Security Studies in Garmisch-Partenkirchen. W programie przedstawione są jego osobiste poglądy, które nie muszą odzwierciedlać stanowiska George C. Marshall European Center for Security Studies, Departamentu Obrony, ani rządu Stanów Zjednoczonych.

Dramat Afganistanu rozgrywa się na oczach świata. W ciągu zaledwie kilku dni Talibowie zajęli wszystkie większe miasta kraju, włącznie ze stolicą - Kabulem. Tysiące ludzi szukają schronienia, próbują uciekać z kraju – zwykle bezskutecznie. Amerykanie i ich zachodni sojusznicy ewakuują swoje ambasady. W przededniu 20 rocznicy zamachów na World Trade Center Afganistanem znów rządzą talibowie. Wyszkolona i finansowana przez USA armia afgańska oddaje kraj bez walki. Żołnierze i politycy, którzy mieli tworzyć nowy Afganistan, uciekają w popłochu za granicę. Po co była ta wojna, po co śmierć tysięcy ludzi, po co miliardy dolarów wydane na jej prowadzenie? Goście: Wojciech Jagielski Mateusz Piotrowski Szymon Mutwicki Reporter - Marcin Pośpiech

Specjalny wyjazdowy Raport o książkach z Budy Ruskiej. Sierpień na Suwalszczyźnie to spełnienie lata, łąka pełna pajęczyn, świerszcze grające wieczorami, niskie słońce i długie cienie. A także czas literackich wędrówek po tej zielonej krainie Pogranicza. Gościmy na Festiwalu "Patrząc na Wschód"w Budzie Ruskiej – wsi założonej dawno temu przez Staroobrzędowców, prawosławnych buntowników, których historia jest opowieścią o nieuchronnym znikaniu. To oni, jak i cała Suwalszczyzna są częścią "starowiecza", o którym opowie w Raporcie o książkach Andrzej Stasiuk. Opowie też o swojej nowej znakomitej powieści pt. "Przewóz". W plenerowym Raportowym studiu w Budzie Ruskiej zagości także Monika Sznajderman ze swoją ostatnią książką „Pusty Las”. To opowieść o znikaniu sąsiadów – kolorowych niegdyś i pełnych życia łemkowskich wsiach Beskidu Niskiego, które kolejne zarazy, epidemie, pogromy i wysiedlenia zmieniły w Pusty Las. To także opowieść o pokorze wobec przemijania. Pustkę po swoich sąsiadach wypełniają muzycy z okolicznych Sejn – wypełniając synagogę dźwiękami klarnetów, kontrabasu, skrzypiec, trąbki. Tradycję łączą z improwizowanym jazzem. Będziemy na ich koncercie. Nieopodal Sejn, wśród zielonych wzgórz położony jest Dwór Miłosza. Gościł tam przed wojną młody chłopak, który nie mógł wtedy podejrzewać że zostanie jednym z najważniejszych poetów 20 wieku. Nieznane, młodzieńcze, nieco awanturnicze, nieco frywolne lata Miłosza w Krasnogrudzie zapisane są w jego poezji – poszukamy ich śladu. I to niej jest wszystko co czeka na Państwa sierpniowym Raporcie o książkach. Proszę zajrzeć do środka – będą niespodzianki! Zaprasza Agata Kasprolewicz.

Czy energia nuklearna może być lekiem na całe zło wynikłe ze zmian klimatycznych? W raporcie IPCC nie ma o tym mowy, ekolodzy dzielą się na tych, którzy wierzą, że elektrownie atomowe to przyszłość świata bez wykorzystywania paliw kopalnych i takich, którzy nie chcą o tym słyszeć. Skąd te różnice zdań i dlaczego Niemcy - jeden z głównych graczy w polityce ekologicznej Europy i świata - tak bardzo nie lubią atomu? Chiny chcą być potęgą technologiczną i mają pomysł jak to osiągnąć: poprzez bardzo ostre regulacje ogromnej części swojej gospodarki. Czy to się może udać? Władze Malty biorą odpowiedzialność za śmierć dziennikarki śledczej badającej układy korupcyjne. Dlaczego ta rajska wyspa nie potrafi wyjść z narodowej traumy, w którą wpadła przed czterema laty? Rosja kładzie pierwsze światłowody w Arktyce. Czy uda jej się wygrać wyścig o bogactwa dalekiej północy ze Stanami Zjednoczonymi i innymi uczestnikami tej gry? Porozmawiamy także o tym, jak reżim Łukaszenki niszczy dziennikarzy, którzy wchodzą mu w drogę. Właśnie ukazała się książka na ten temat. Opowiemy też rzeczach, które noszą w sobie zaszyfrowane treści.

Płoną lasy w Grecji. Coraz więcej pożarów pojawia się we Włoszech. Władze i służby ratownicze nie nadążają z akcją pomocy. Czy kolejne klęski żywiołowe należy wiązać ze zmianami klimatu? Czym różnią się te pożary od podobnych na Syberii, Alasce czy w Amazonii? I czy Europa właśnie doświadcza na czym praktycznie polega zagrożenie związane z tymi zmianami? Gość - Krzysztof Świerkosz

Białoruscy sportowcy nie chcą wracać do kraju z igrzysk olimpijskich, działacz imigracyjny umiera tragicznie w Kijowie. Rok po rozpoczęciu rewolucji godności Łukaszenka i jego ludzie nie zwalniają uścisku, którym dławią społeczeństwo. Jak przez ten rok zmienili się Białorusini, czy ich opór i bohaterstwo przyniosą im wolność? W Etiopii już nie tylko przemoc, ale też głód. Wojna w Tigraju staje się coraz bardziej zacięta, coraz trudniejsza dla miejscowej ludności i coraz mniej zrozumiała dla reszty świata. Międzyodrze to polsko-niemiecki cud natury. Posłuchamy ptaków i ludzi, którzy potrafią się nimi zachwycać. Międzynarodowy Panel do Spraw Zmian Klimatycznych przygotowuje kolejny kluczowy raport. Czym jest to ciało i dlaczego warto traktować poważnie jego ustalenia? Świat wszedł w erę rewolty. Kim są współcześni buntownicy i dlaczego nie należy ich ignorować? Porozmawiamy z autorem książki na ten temat. I jeszcze o zdradzie: jak to jest, gdy mały naród zostaje porzucony przez wielki (przynajmniej liczbowo), któremu zaufał?

Po wycofaniu zagranicznych wojsk z Afganistanu Talibowie kontynuują ofensywę przeciwko siłom bezpieczeństwa. W kilku prowincjach islamiści osiągają sukcesy, w Kabulu celem ataku stał się dom ministra obrony. Czy właśnie spełnia się najczarniejszy scenariusz rozwoju sytuacji w Afganistanie po wycofaniu Amerykanów i ich sojuszników? Gość - Jagoda Grondecka

W Watykanie proces o defraudację milionów euro przez kardynała, który kiedyś zarządzał pieniędzmi Stolicy Apostolskiej. Po raz pierwszy w  historii tej rangi duchowny z Kurii Rzymskiej sądzony jest jak zwykła - świecka osoba i może trafić na lata do więzienia. Dlaczego banki watykańskie mają problem z prawem? Liban na skraju upadku. Rok po tragicznym wybuchu w porcie bejruckim kraj stacza się w przepaść korupcji i niekompetencji politycznej. W Gruzji napięcia polityczne i społeczne po zamieszkach wokół parady równości w Tbilisi i śmierci dziennikarza. Dlaczego w tym kraju wrze od ubiegłorocznych wyborów? W Mołdawii proeuropejska partia zdobywa pełnię władzy. Czy poradzi sobie z systemową korupcją w tym kraju i zbliży Mołdawię do Unii Europejskiej? W Jemenie pogłębia się kryzys humanitarny. 20 milionów ludzi potrzebuje natychmiastowej pomocy. Dlaczego nie można zakończyć trwającej od siedmiu lat wojny wyniszczającej kraj i jego mieszkańców? Czy manipulacja w mediach ma swoje granice? Co to jest deepfake i dlaczego staje się to kolejną zmorą mediów społecznościowych? Porozmawiamy również o tym, jak telewizja schlebia najniższym ludzkim instynktom. Oczywiście nie polska, skądże znowu – południowokoreańska.